การศ กษาของบ ตรหลาน แรงงานข ามชาต ในประเทศไทย

Transcription

1 การศ กษาของบ ตรหลาน แรงงานข ามชาต ในประเทศไทย เอกสารเช งนโยบาย MIGRANT CHILDREN S EDUCATION IN THAILAND POLICY BRIEF จ ดทำโดย สถาบ นว จ ยประชากรและส งคม มหาว ทยาล ยมห ดล สถาบ นเทคโนโลย แห งเอเช ย (AIT) สน บสน นโดย ม ลน ธ โตโยต า ต ลาคม พ.ศ Institute for Population and Social Research (IPSR), Mahidol University Asian Institute of Technology (AIT) Supported by Toyota Foundation October 2014

2 การศ กษาของบ ตรหลาน แรงงานข ามชาต ในประเทศไทย เอกสารเช งนโยบาย MIGRANT CHILDREN S EDUCATION IN THAILAND POLICY BRIEF จ ดทำโดย สถาบ นว จ ยประชากรและส งคม มหาว ทยาล ยมห ดล สถาบ นเทคโนโลย แห งเอเช ย (AIT) สน บสน นโดย ม ลน ธ โตโยต า ต ลาคม พ.ศ Institute for Population and Social Research (IPSR), Mahidol University Asian Institute of Technology (AIT) Supported by Toyota Foundation October MIGRANT CHILDREN s EDUCATION

3 เกร นนำ FOREWORD เอกสารสร ปเช งนโยบาย (policy brief) น จ ดทำข นภายใต โครงการว จ ยเร อง บทบาท ของนโยบายท องถ นในการสร างส งคม แบบพห ว ฒนธรรม : การทบทวนนโยบาย และการดำเน นการตามนโยบายในการ ส งเสร มแรงงานข ามชาต ในระด บท องถ น ในประเทศไทยและประเทศญ ป น โครงการ น ได ร บการสน บสน นจากม ลน ธ โตโยต า ประเทศญ ป น เอกสารสร ปเช งนโยบายน เป นการส งเคราะห ข อค นพบจากการศ กษา/การว จ ย รวมท ง ก จกรรมด านการศ กษาของเด กต างชาต และ ข อเสนอแนะจากการประช มเช งปฏ บ ต การ ก บผ กำหนดนโยบายและผ ปฏ บ ต การท ก ระด บจากภาคร ฐและเอกชน รวมท งผ ย าย ถ นจากประเทศพม าในจ งหว ดสม ทรสาคร เม อว นท 2 ม ถ นายน และ 23 ก นยายน พ.ศ โดยม สถาบ นว จ ยประชากรและส งคม มหาว ทยาล ยมห ดล ร วมก บสถาบ นเทคโนโลย แห งเอเช ย (ประเทศไทย) มหาว ทยาล ยแห ง ชาต โยโกฮามา มหาว ทยาล ยโตโยไอวา และ เทศบาลเม องโยโกฮามา ประเทศญ ป น เป น องค การร วมจ ดการประช มเช งปฏ บ ต การน คณะผ ว จ ยขอขอบพระค ณผ เข าร วมประช ม เช งปฏ บ ต การท กท านเป นอย างส ง โดย เฉพาะค ณสมพงษ สระแก ว ผ อำนวยการ ม ลน ธ เคร อข ายส งเสร มค ณภาพช ว ตแรงงาน สำหร บการให การสน บสน นท งทางด าน ข อม ลและการสละเวลาอ นม ค าให ก บการ ศ กษาน ต ลาคม พ.ศ คณะผ ว จ ย ส ร ย พร พ นพ ง 1, Kyoko Kusakabe 2, จร มพร โห ลำยอง 1, เฉล มพล แจ มจ นทร 1, น พนธ ดาราว ฒ มาประกรณ 1 This policy brief has been developed under the project Role of local governments policies in creating multicultural society: Review of policy and practices to support migrants in municipal/ provincial level in Thailand and Japan, supported by Toyota Foundation, Japan. This policy brief is developed on the basis of background research and two workshops with stakeholders in Samut Sakhon on June 2, 2014 and September 23, The study was conducted by the Institute for Population and Social Research, Mahidol University, Thailand with other consortium members (Asian Institute of Technology, Thailand; Yokohama National University, Japan; Toyo Eiwa University, Japan; and Yokohama Municipality, Japan). We are indebted to the workshop participants and especially Mr. Sompong Sakaew of the Labour Rights Promotion Network Foundation (LPN) for their inputs and contribution to complete this policy brief. October 2014 Research Team Sureeporn Punpuing 1, Kyoko Kusakabe 2, Charamporn Holumyong 1, Chalermpol Chamchan 1, Niphon Darawuttimaprakorn 1 1 สถาบ นว จ ยประชากรและส งคมมหาว ทยาล ยมห ดล 2 สถาบ นเทคโนโลย แห งเอเช ย (ประเทศไทย) 1 Institute for Population and Social Research, Mahidol University 2 Asian Institute of Technology, Thailand 02 MIGRANT CHILDREN s EDUCATION 03

4 การศ กษาของบ ตรหลานแรงงานข ามชาต : จ งหว ดสม ทรสาคร Migrant Children s Education: Samut SakHOn จำนวนแรงงานข ามชาต 283,305 คน **** Over 283,305 migrants **** จำนวนเด กข ามชาต ในว ยเร ยนประมาณ 17,292 คน *** About 17,292 school-age migrants *** ม เด กข ามชาต ในว ยเร ยนเพ ยง 16% ท ได ร บการศ กษา 11% เร ยนโรงเร ยนร ฐบาล * 5% เร ยนท ศ นย เร ยนร ท ได ร บการ สน บสน นจากองค กรพ ฒนาเอกชน ** Only 16% of school-age migrants receive education 11% in public schools. * 5% in education centers funded by NGOs. ** บ ตรหลานของแรงงานข ามชาต จำนวน 1,819 คน เร ยนในโรงเร ยนร ฐบาล โดย ส วนใหญ มาจากประเทศพม า 1,819 migrant children studying in public schools, majority of them are from Myanmar. Sources : * ข อม ลท ใช ในการคำนวณจากสำน กงานเขตพ นท การศ กษาประถมศ กษาสม ทรสาคร ** ข อม ลท ใช ในการคำนวณจาก Labour Rights Promotion Network Foundation (LPN) *** คาดประมาณส ดส วนจากรายงานต วเลขผ ต ดตามจากศ นย One Stop Service จ งหว ดสม ทรสาคร ในช วง 30 ม.ย ต.ค. พ.ศ **** ข อม ลท ใช ในการคำนวณจาก - ศ นย One Stop Service จ งหว ดสม ทรสาคร ในช วง 30 ม.ย ต.ค. พ.ศ สำน กงานจ ดหางานจ งหว ดสม ทรสาคร ณ ว นท 30 ม.ย. พ.ศ Pic Source: files.wordpress. com/2014/06/rtr3tvf0.jpg?w=1100 * Data for calculation sourced from Samut Sakhon Primary Educational Service Area Office. ** Data for calculation sourced from Labour Rights Promotion Network Foundation (LPN). *** Number of school-age migrants in Samut Sakhon was calculated on the basis of number of children who contacted One Stop Service, Samut Sakhon between June 30 and October 30, **** Calculated from database of - One Stop Service, Samut Sakhon: Data collected from June 30 - October 30, Samut Sakhon Provincial Employment Office: Data as of June 30, MIGRANT CHILDREN s EDUCATION 05

5 ทำไม ความสำค ญ Importance จ งม ความสำค ญ ส ทธ มน ษยชน การศ กษาเพ อท กคน Human rights Education for all Why IS THE education of migrant children important? Pic Source: theburmesedelta.org helpingtheburmese delta.org Improving Health and Education in Burma (Myanmar) การปกป องค มครองแรงงานเด ก การลงท นด านท นมน ษย การลดป ญหาการขาดแคลนแรงงานใน ประเทศไทย การพ ฒนาเศรษฐก จของประเทศไทย สร างเสร มความสงบส ข สร างความเป น ป กแผ นทางส งคม และความเป นนานา ชาต ในส งคมพห ว ฒนธรรม Protection from child labor Investment in human capital Overcoming labor shortage in Thailand Economic development of the country Promoting peace, social solidarity, internationality and multiculturalism in the society 06 MIGRANT CHILDREN s EDUCATION 07

6 ทำไมจ งม ความสำค ญ Why IS THE education of migrant children important? การศ กษาของเด กสามารถลดป ญหา แรงงานเด กได และจากประสบการณ การจ ดการศ กษาให เด กข ามชาต อย าง ม ประส ทธ ผล ทำให จ งหว ดสม ทรสาคร เป นจ งหว ดต นแบบให แก จ งหว ดอ นๆ ใน การจ ดให ม โครงการเก ยวก บการศ กษา ของเด กข ามชาต จะช วยให เก ด ผลเช งบวกต างๆ เช น การควบค มโรค การป องก นการเอาร ดเอาเปร ยบแรงงาน และการค ามน ษย เน องจากเด กจะได ร บ ข อม ลท เป นประโยชน ผ านการศ กษา และ เต บโตเป นผ ใหญ ท ม ความสามารถใน อนาคตอ นใกล ข อด ประการหน งของการให การศ กษา แก เด กข ามชาต ก ค อ จ งหว ดสม ทรสาคร จะม ฐานกำล งแรงงานท ม ความร เพ มข น เด กเหล าน ม แนวโน มท จะอย ในประเทศ ไทยนานข น (ตอนน เด กข ามชาต บางคน เป นร นท สองหร อร นท สาม) การให การ ศ กษาแก เด กข ามชาต จะช วยส งเสร มให ม กำล งแรงงานมากข น และม ค ณภาพ เพ มส งข น โดยเฉพาะอย างย งในเวลา ท ประเทศไทยกำล งประสบก บภาวะการ เก ดต ำ การม จำนวนผ ส งอาย เพ มข นอย าง รวดเร ว และอาจจะขาดแคลนแรงงาน ในอนาคต การจ ดให ม การศ กษาอย างเหมาะสม สำหร บผ ย ายถ นจะเป นการเพ มความ ม นใจให แก ผ ย ายถ นท ค ดจะมาอย ประเทศไทย และจะทำให ม ผ ย ายถ น เด นทางมาประเทศไทยและจ งหว ดสม ทร สาครมากข น ซ งจะทำให ประเทศไทยม กำล งแรงงานท ม ค ณภาพเพ มมากข น สำหร บโรงเร ยนก จะม บรรยากาศความ เป นนานาชาต และพห ว ฒนธรรม เป น การเตร ยมท งน กเร ยนไทยและต างชาต ให ม ความพร อมท จะก าวเข าส การเป น ประชาคมเศรษฐก จอาเซ ยน ย งกว าน การจ ดการศ กษาให บ ตรหลาน แรงงานข ามชาต จะส งเสร มให เก ดความ สงบส ข และความเป นป กแผ นในกล ม ประเทศอาเซ ยน น นหมายความว า การศ กษาช วยส งเสร มความส มพ นธ ระหว างประเทศไทยก บประเทศเพ อนบ าน (Thai Frozen Foods Association, 2012; Srakaew, 2014b). Education could be an effective route to eradicate child labor. With its wealth of experience in experimenting with education services to migrant children, Samut Sakhon could be a model to guide other provinces toward similar programs in migrant education. Educating migrant children can have positive effect on disease control, prevention of labor exploitation and human trafficking, since they will be more informed and capable adults in the near future. One of the advantages of educating migrant children is that Samut Sakhon will benefit from a pool of educated workforce. Many migrant children are likely to stay long. Some are second or third generation migrants. Since the low fertility rate, rapid population aging, and severe shortage of workforce in Thailand, educating migrant children means a larger and better qualified workforce in the future. Provision of proper education to migrants will also increase the level of confidence of migrants who are considering moving to Thailand. This provision may attract more migrants to Thailand and to Samut Sakhon which will give the country a larger pool of higher skilled workforce. Educating migrant children also means that Thai schools will be able to promote internationality and multiculturalism which will equip both Thai and migrant students for the coming ASEAN Economic Community (AEC). Moreover, migrant children education programs will promote peace and create social solidarity among ASEAN nations, and contribute to better relationships with neighboring countries. (Thai Frozen Foods Association, 2012; Srakaew, 2014b). 08 MIGRANT CHILDREN s EDUCATION 09

7 ทำไม บ ตรหลานของแรงงานข ามชาต ส วนใหญ เร ยนในโรงเร ยนไทยไม ได Why can t the majority of migrant children attend Thai schools? Pic Source: com/notes/join-acharity-cycling-challenge-in-cambodia/ อน ส ญญาว าด วยส ทธ เด ก ข อ 28 ประเทศไทยได เข าร วมเป นภาค อน ส ญญาว าด วยส ทธ เด ก ซ งในปฏ ญญา ว าด วยส ทธ เด ก ข อท 28 ระบ ว า ร ฐม หน าท จ ดให การศ กษาระด บประถมซ ง เป นการศ กษาแบบให เปล า และเป นภาค บ งค บแก เด กท กคนท อาศ ยอย ในเขต แดนประเทศ ไม ว าเด กจะม สถานะทาง กฎหมายแบบใด ประเทศไทย ในฐานะสมาช ก และได ให ส ตยาบ น จะต องปฏ บ ต ตามอน ส ญญาน มต คณะร ฐมนตร เม อป 2548 ว าด วย การศ กษาของบ คคลท ไม ม สถานะทาง ทะเบ ยน อน ม ต ให เด กไร สถานะทาง กฎหมายสามารถเข าเร ยนในโรงเร ยน ร ฐบาลท ได ร บการร บรองจากกระทรวง ศ กษาธ การ Article 28 of the Convention on the Rights of the Child (CRC) Thailand is a signatory to Convention on the Rights of the Child (CRC). Article 28 stipulates that countries have obligation to provide compulsory and free primary Education for all children living within the territory, irrespective of their legal status. As a member of the CRC, Thailand must follow this agreement as well. A 2005 Cabinet Resolution on education for unregistered persons allows children who do not have legal status to enroll in any Thai public school certified by the Ministry of Education. 10 MIGRANT CHILDREN s EDUCATION 11

8 ทำไมบ ตรหลานของแรงงานข ามชาต ส วนใหญ เร ยนในโรงเร ยนไทยไม ได Why can t the majority of migrant children attend Thai schools? ป ญหา Problems ร ฐบาลไม ม แนวปฏ บ ต ท ช ดเจนในเร อง ประกอบก บ รายละเอ ยดท ส อสารไปย งโรงเร ยนย ง ไม ช ดเจนและไม ครอบคล ม ทำให โรงเร ยน หลายแห งย งไม ร บเด กข ามชาต เข าเร ยน เน องมาจากความสามารถด านภาษา ต างชาต ทำให เก ดป ญหาการส อสาร ระหว างคร และเด กข ามชาต โรงเร ยนต องแบกร บภาระด านค าใช จ าย ม บ อยคร งท โรงเร ยนต องม ภาระในการ จ างล ามหร อผ ประสานงานในพ นท (Jaihaw, 2012). The government does not have a clear guideline on the education of migrant children, and policies are not well-communicated to schools. Hence, many schools do not accept migrant children. Due to lack of language skills, communication is a problem between teachers and migrant students. Additional financial burden. Schools frequently need to hire extra translators or local coordinators. (Jaihaw, 2012). มต คณะร ฐมนตร เม อป 2548 อน ม ต ให เด กไร สถานะสามารถเข าเร ยน ในโรงเร ยนร ฐบาลท ได ร บการร บรองจาก กระทรวงศ กษาธ การ Pic Source: WEIInternet/features /article/display.cfm?t hissection=features& thissectiontitle=feat ures&thispage=storie s&ctid=1034&cid=91 8&tid=24&id= MIGRANT CHILDREN s EDUCATION 13

9 ป ญหา ม อะไรบ าง What are the problems? I. โรงเร ยนท ร บบ ตรหลานของแรงงานข ามชาต เข าเร ยน ในป 2556 จ งหว ดสม ทรสาครม โรงเร ยนท งหมด 104 โรงเร ยน และม 81 โรงเร ยนท ยอมร บ เด กข ามชาต เข าเร ยน ป ญหาท เก ดข นค อ : Pic Source: Schools Bring Hope and Happiness to the Children of Myanmar The Nippon Foundation foundation.or.jp/en/ what/spotlight/myanmar/story1/ อ ปสรรคทางภาษาระหว างคร ก บน กเร ยน และระหว างน กเร ยนด วยก นเอง การปร บต ว โดยเฉพาะบ ตรหลานของ แรงงานข ามชาต ท เข าเร ยนป แรก ค อ ป. 1 ท ต องปร บต วให เข าก บว ฒนธรรม และส งคมไทย โรงเร ยนม ทร พยากรจำก ด ท งจำนวน คร และงบประมาณ เน องจากโรงเร ยน จำเป นต องจ างคร ล าม หร ออาจต อง จ างผ ประสานงานต างชาต ท ศนคต ของผ ปกครองของน กเร ยนไทย ท ก งวลเก ยวก บค ณภาพของโรงเร ยน เหล าน ว าอาจจะม ค ณภาพลดลงถ าร บ เด กข ามชาต เข าเร ยน หล กส ตรและเน อหาการเร ยนการสอน โดยเฉพาะประว ต ศาสตร ไทยท ม เร อง สงครามระหว างไทยก บประเทศเพ อนบ าน เด กข ามชาต จำนวนหน งม กจะลงทะเบ ยน เร ยนไม ท นภายในระยะเวลาท โรงเร ยน กำหนด อ นเป นผลมาจากล กษณะการ ทำงานของผ ปกครอง ส งผลให โรงเร ยน ม จำนวนของน กเร ยนท เข าเร ยนจร ง ไม แน นอน ซ งเป นอ ปสรรคในการได ร บ ท นอ ดหน นจากภาคร ฐอย างเหมาะสม ส งผลให โรงเร ยนบางแห งต องจ ดสรร ท นส วนอ นในการอ ดหน นเด กกล มน ในขณะท ม บางโรงเร ยนฉวยโอกาสหา ประโยชน จากจำนวนเด กท ไม แน นอน เหล าน โดยรายงานจำนวนเด กเก นจร ง (Jaihaw, 2012; Wantanasombat, 2013). 14 MIGRANT CHILDREN s EDUCATION 15

10 ป ญหาม อะไรบ าง What are the problems? Pic Source: venturetravel.com/ structure-mayhem-inthailands-schools/ I. Schools that accept migrant students In 2013, there were 104 schools in Samut Sakhon province, 81 of them accepted migrant students. - the problems are: Language barriers between teachers and students, and incomplete communication among children. Adaptation, particularly for first grade students, who have to adapt to different culture and expected behaviors in Thai society. Additional financial burden on schools to hire more teachers, translators and local coordinators. Attitude of Thai parents, many of whom express concern that education quality in schools will drop if migrant students are accepted. The content of the courses, particularly Thai history books relating to wars between Thailand and neighboring countries, needs to be reviewed. Due to the fluid nature of parental occupation, migrant children are often not registered in time, and the school is unable to include them among the students eligible for central government subsidy. In such cases, the school ends up covering the cost of these nonsubsidized students. However, there are some cases where the difficulty in maintaining an accurate number of students is exploited, and schools have over-reported the number of students. (Jaihaw, 2012; Wantanasombat, 2013). เด กข ามชาต จำนวน หน งม กจะลงทะเบ ยน เร ยนไม ท นภายในระยะ เวลาท โรงเร ยนกำหนด อ นเป นผลมาจาก ล กษณะการทำงาน ของผ ปกครอง 16 MIGRANT CHILDREN s EDUCATION 17

11 ป ญหาม อะไรบ าง What are the problems? II. โรงเร ยนท ไม ร บบ ตรหลานของแรงงานข ามชาต เข าเร ยน II. Schools that do not accept migrant students: อ ปสรรคทางด านภาษา ย งไม ได ทบทวนหล กส ตรและเน อหา ในบทเร ยนท อาจไม เหมาะสมก บบร บท ของเด กข ามชาต (เช น เน อหาเก ยวก บ ประว ต ศาสตร ) ขาดแคลนทร พยากร เช น คร ล าม และ ห องเร ยน เกรงว าผ ปกครองของเด กไทยจะพาเด ก ย ายโรงเร ยน หากม การร บเด กข ามชาต เข าเร ยนในโรงเร ยน ท ศนคต ในแง ลบของผ บร หารและคร ท ม ต อเด กข ามชาต ย งม อย บ าง แม ว าท ศนคต ของบ คลากรทางการศ กษาส วนใหญ จะ ม ความเข าใจมากข นแล วก ตาม อ ตราการลาออกกลางค นอาจส งข น ซ ง ม ผลต อการประเม นผลการปฏ บ ต งาน ของโรงเร ยน ส งผลให โรงเร ยนก งวลว า การร บเด กข ามชาต เข าเร ยนจะส งผล กระทบต อต วช ว ดผลการปฏ บ ต งานของ โรงเร ยน นอกจากน เด กข ามชาต ม แนวโน ม ท จะเร ยนไม สำเร จการศ กษาส ง ส บเน อง มาจาก - เร ยนไม ท นเพ อน - แรงจ งใจท จะเร ยนในภาคการศ กษา ไทยม น อย - ต องย ายถ นตามพ อแม ผ ปกครอง ก อนหน าน โรงเร ยนม กจะม ความก งวล ว าเด กข ามชาต อาจม ผลการเร ยนต ำ เน องจากอ ปสรรคทางภาษา และการ ขาดการสน บสน นจากบ ดามารดา ซ งจะ ส งผลกระทบไปส เด กไทยได อย างไร ก ตาม ความก งวลเหล าน ได จางหายไป เน องจากเด กข ามชาต ไม ได ม ผลการ เร ยนต ำในช วงเวลาท ผ านมา นอกจากน ย งม ความขย นในการเร ยนร และม ความ ร บผ ดชอบ บางโรงเร ยนย งม ความเข าใจผ ดว า หาก เด กข ามชาต ไม ม สถานะทางกฎหมาย หร อลงทะเบ ยน โรงเร ยนจะไม สามารถ ขอร บเง นสน บสน นจากภาคร ฐได (Wantanasombat, 2013; Jaihaw, 2012). Language barriers. Not keen to review curriculum and course content with respect to suitability for non-thai students (such as reviewing history textbooks). Lack of resources to hire teachers, translators and classrooms. Fear that Thai parents might withdraw their children from school if they admit migrant children. School administrators and teachers have negative attitudes toward migrants, although this has improved considerably. Dropout rates are used to judge school performance. Therefore, schools fear that accepting more migrant students might increase the dropout rates. There is high possibility that migrant children cannot complete schooling because of several reasons: - they are not able to catch up, - they are less motivated to learn in Thai, - they need to move out because of parents unstable employment. Previously, some schools had feared that migrant students academic performance might be low, because of initial language barrier and possible lack of parental support. This would affect other students performance. However, this conservative perception was eradicated by the performance of migrant children as well as their hard work and sense of responsibility. Many schools believe that if migrant children are not registered, schools are not able to claim subsidy from the central government. (Wantanasombat, 2013; Jaihaw, 2012). 18 MIGRANT CHILDREN s EDUCATION 19

12 ป ญหาม อะไรบ าง What are the problems? III. ผ ปกครอง III. Parents แรงงานข ามชาต ในประเทศไทยจำนวน มากส งบ ตรหลานของตนกล บประเทศ ต งแต อาย เพ ยง 1-2 ป แต ก ม เด กบางคน กล บมาประเทศไทยอ กเม ออาย 4-6 ป ครอบคร วแรงงานข ามชาต ม ความค ดท ว า เด กด ต องช วยพ อแม ทำงาน หร อ เด กท ขย นทำงานทำให พ อแม ภ ม ใจ จ งทำให เด กข ามชาต จำนวนมากเร ม ทำงานต งแต ย งเด ก แรงงานข ามชาต ส วนใหญ มองว าการ ศ กษาของบ ตรหลานม ค าใช จ ายท ส ง และแม ว าจะไม ต องจ ายค าเล าเร ยน หร อโรงเร ยนอน บาลสน บสน นค าใช จ าย ผ ปกครองก ย งต องจ ายค าเด นทางให แก บ ตรหลาน พ อแม ต างชาต ไม ได ส งล กเข าเร ยน เพราะได ร บการตอบปฏ เสธโดยเฉพาะ จากโรงเร ยนในเขตเม องท สามารถร บ น กเร ยนได เพ ยงจำนวนจำก ดเท าน น ซ งแม แต สำหร บน กเร ยนไทยก ม ป ญหา เร องท เร ยนเช นก น พ อแม /ผ ปกครองไม เห นประโยชน ของ การให บ ตรหลานเร ยนในประเทศไทย มากน ก เน องจากไม สามารถเช อมต อ ก บระบบการศ กษาในประเทศพม า เพราะ ม ความแตกต างก นในระบบการศ กษา เช น ระด บการศ กษา หร อระบบการให คะแนน ในขณะท แรงงานจำนวนมาก ม ความหว งว าในท ส ดก จะกล บไปอย ประเทศต นทางก นท งหมด แรงงานข ามชาต กล วการถ กจ บก ม ผ ปกครองกล วถ กจ บก มถ าส งล กท ย งไม ได จดทะเบ ยนเข าเร ยนในโรงเร ยนไทย (Panitchakul, 2014; Srakaew, 2014a; Wantanasombat, 2013). Many migrant parents in Thailand send their children back to their country of origin after birth. Some of them come back to Thailand at the age of 4 6, and they do not speak any Thai. Migrant parents often believe that good children help their parents work or hard working children make parents proud. This encourages many migrant children to start working at an early age. Education cost is still expensive for a majority of the migrants. Although the school fee is free, or heavily subsidized in some kindergartens, migrant parents still have to pay for transportation and other costs. Migrant parents are discouraged since they are rejected from schools. Often, seats in municipal schools are limited, and there are not enough seats even for Thai children. Migrant parents do not see much value in giving their children education in Thailand since grades/ certificates in Thailand cannot be transferred to schools in their own countries, and many migrants are hoping to go back to their countries eventually. Migrant parents have extremely high fear of being arrested. Some parents are afraid of being arrested if they send their unregistered children to school. (Panitchakul, 2014; Srakaew, 2014a; Wantanasombat, 2013). 20 MIGRANT CHILDREN s EDUCATION 21

13 ป ญหา What are the problems? ข อค ดเห นอ นๆ : Other opinions: แรงงานข ามชาต บางส วนท ม บ ตรหลาน เร ยนในโรงเร ยน หร อเร ยนท ศ นย การ เร ยนร ค อนข างพอใจท บ ตรหลานของตน ได ร บการศ กษา และย นยอมให เข าเร ยน ในโรงเร ยนไทย หร อโรงเร ยนขององค กร พ ฒนาเอกชน แรงงานข ามชาต บางส วนสามารถจ าย ค าเล าเร ยนได และร ส กว าค าเล าเร ยน ไม ได ส งเก นไป ท ศนคต ของคนไทยในพ นท ท ม ต อโรงเร ยน ท ร บเด กข ามชาต เข าเร ยน ไม ได เป นไป ในทางลบมากน กเม อเท ยบก บในอด ต ป จจ บ นน ค อนข างเป นไปในทางบวก และคนไทยเร มตระหน กถ งประโยชน ของ การท ล กของตนเองจะได เร ยนภาษาพม า อ กหน งภาษา Some migrant parents, whose children are enrolled in schools or learning centers, seem to be satisfied with their children s education and have no objection to their children studying at Thai schools or schools being run by NGOs. Some migrant parents can afford tuition fees, and feel that the education costs are not very high. Moreover, some Thai informants pointed out that the attitudes of local Thais toward schools with migrant children are not negative as in the past. On the contrary, it is even becoming positive. People are now aware of the benefits of studying Burmese language. แรงงานข ามชาต เหล า น สามารถจ ายค า เล าเร ยนได และร ส กว า ค าเล าเร ยนไม ได ส ง เก นไป 22 MIGRANT CHILDREN s EDUCATION 23

14 เราได ทำ อะไรไปบ าง What has been done so far? ภาคร ฐ เด กต างชาต ท เร ยนในโรงเร ยนร ฐบาล จะได บ ตรประจำต วท อน ญาตให อาศ ย อย ในประเทศไทยได ถ ง 10 ป เด กต างชาต ท เร ยนในโรงเร ยนร ฐบาล ได ร บการด แลและสน บสน นเช นเด ยว ก บน กเร ยนไทย (Wantanasombat, 2013; KomChadLuek newspaper, 2014). Government sector Government has provided special ID cards to migrant children who enroll in Thai public schools which allow them to stay in Thailand for ten years. All migrant children, who are in Thai schools receive equal support as Thai students regardless of their status.(wantanasombat, 2013; KomChadLuek newspaper, 2014). 24 MIGRANT CHILDREN s EDUCATION 25

15 เราได ทำอะไรไปบ าง What has been done so far? ภาคธ รก จ Business sector องค กรพ ฒนาเอกชน องค กรพ ฒนาเอกชนหลายองค กรกำล ง สร างศ นย การศ กษาในช มชนแรงงาน ข ามชาต ท ม ขนาดใหญ ภายใต แนวค ด ใกล บ าน ใกล โรงเร ยน ซ งจะทำให บ ตรหลานของแรงงานข ามชาต เด นทาง ไปกล บระหว างบ านก บโรงเร ยนได อย าง สะดวก ม การเร ยนการสอนในว นอาท ตย สำหร บ แรงงานข ามชาต และแรงงานเด กเพ อ ให ความร เก ยวก บส ทธ แรงงานและข อ กฎหมายท จะปกป องค มครองแรงงาน เหล าน จ ดการเร ยนการสอนเสร มท เป นการสอน ภาษาไทยข นพ นฐานเพ อแก ป ญหา อ ปสรรคทางภาษา และช วยให เด กข าม ชาต สามารถเร ยนในโรงเร ยนไทยได NGOs NGOs are building education centers in large migrant communities under the concept close to home, close to school, which will allow migrant children to easily commute to and from schools. Classes are offered on Sunday for migrant workers and child workers, where they learn about their rights and relevant laws to protect themselves. Special classes in basic Thai language are offered to break language barriers and allow migrant children to successfully study in Thai public schools. Labour Rights Promotion Network Foundation (LPN) offers expert support to any school that wants to accept migrant children but lacks the experiences. (Srakaew, 2013). ผ ประกอบการและองค กรพ ฒนาเอกชน กำล งร วมม อก นจ ดให ม การศ กษาแก บ ตรหลานของแรงงานข ามชาต เพ อย ต การใช แรงงานเด กในจ งหว ดสม ทรสาคร สมาพ นธ ผ ผล ตส นค าประมงไทยและ สมาคมอาหารแช เย อกแข งไทยกำล ง ร วมก บหน วยงานภาคร ฐในการแก ไข ป ญหา ซ งในป จจ บ นม นโยบาย แนว ปฏ บ ต ท ด หร อ Good Practice ท ให ผ ประกอบการเข ามาม ส วนร วมในการ จ ดการแก ไขป ญหาเพ อย ต การใช แรง งานเด ก เม อเด อนก นยายน 2557 บร ษ ท ไทย ย เน ยน โฟรเซ น โปรด กส จำก ด (มหาชน) (TUF) ได มอบศ นย TUF Care Center ในจ งหว ดสม ทรสาคร เพ อสอนภาษาไทย ให แก บ ตรหลานแรงงานข ามชาต ก อน ว ยเร ยน เม อเด กๆ ใช ภาษาไทยได ด แล ว ก จะสามารถเข าเร ยนช นประถมในโรงเร ยน ของร ฐได อย างไม ม ป ญหา Companies and NGOs are now working together to stop child labor in Samut Sakhon by providing proper education to migrant children. Thai Fishery Producers Coalition (TFPC) and Thai Frozen Foods Association (TFFA) are now working with the public administration to solve the problem. The Good Practice concept in Thailand now clearly states that public companies should contribute to stop child labor. Thai Union Frozen Products PCL (TUF) has recently opened TUF Care Center in Samut Sakhon, which teaches Thai language to pre school migrant children to prepare them for public primary schools. The Samut Sakhon Chamber of Commerce encourages companies to provide free day care services for migrant children in the area, in order to provide appropriate development opportunities for migrant children at different age groups. (Srakaew, 2013; Nithiwongrit, 2013). ม ลน ธ เคร อข ายส งเสร มค ณภาพช ว ต แรงงานจ ดให ม ผ เช ยวชาญทำงานร วมก บ โรงเร ยนต างๆ ท ไม ม ประสบการณ การ ทำงานก บผ ย ายถ น แต ม ความสนใจจะ จ ดการเร ยนการสอนให เด กข ามชาต หอการค าจ งหว ดสม ทรสาครส งเสร มให ผ ประกอบการจ ดให ม ศ นย เด กเล กใน พ นท ของสถานประกอบการ ซ งจะช วยให บ ตรหลานแรงงานข ามชาต ม พ ฒนาการ ท เหมาะสมตามว ย (Srakaew, 2013; Nithi- (Srakaew, 2013). wongrit, 2013). 26 MIGRANT CHILDREN s EDUCATION 27

16 เราควร ทำอย างไร What should we do? จ งหว ดสม ทรสาครม ประสบการณ ในการทำงานด านแรงงานข ามชาต ก บหลากหลาย ภาคส วนเป นอย างด และเพ อให การจ ดการเก ยวก บม ประส ทธ ภาพเพ มข น จ งหว ดสม ทรสาครสามารถทำได ด งน สน บสน นให เก ดอาสาสม ครข ามชาต ด านการศ กษา อาสาสม ครข ามชาต ด าน การศ กษาจะทำหน าท คล ายก บอาสา สม ครข ามชาต ด านส ขภาพ โดยจะช วย แนะนำเด กข ามชาต ท อย ในว ยเร ยนใน พ นท เข าส ระบบการศ กษา ช วยต ดต อ โรงเร ยน แนะนำแนวทางและเป นท ปร กษา ด านการศ กษาให แก ผ ปกครองของเด ก จ ดให ม การแลกเปล ยนความค ดเห น ระหว างโรงเร ยนของร ฐและศ นย การ เร ยนร อย างสม ำเสมอ ผ ปกครองของ เด กข ามชาต ม ความต องการทางด านการ ศ กษาของบ ตรหลานตนเองท แตกต าง ออกไป โดยบางส วนต องการให บ ตรหลาน เร ยนในโรงเร ยนไทย ในขณะท บางส วน ต องการให เด กเร ยนร ภาษาพม าหร อภาษา ท องถ นเด มของบ ดามารดา ในขณะท เด กเองอาจจะม การเร ยนสล บก นไปมา ระหว างระบบการศ กษาของ 2 ประเทศ ด งน นโรงเร ยนและศ นย การเร ยนร จ งม ความจำเป นอย างย งท จะม การพบปะ พ ดค ยก นอย างสม ำเสมอ เพ อลดช อง ว างทางการให บร การการศ กษา Samut Sakhon has a wealth of experience spread among different factors. In order to build on these experiences and solve the problems identified, Samut Sakhon province can: Pic Source: foundation.or.jp/en/ what/spotlight/ myanmar/story1/ Introduce education volunteers. Similar to health volunteers in the communities, education volunteers will identify school-age children in migrant communities, link them to schools, and provide guidance and consultation to migrant parents on children s education. Establish regular meetings between schools and learning centers. Migrant parents have different needs for their children s education. Some want them to go to Thai schools, and some want their children to learn Burmese (or their own language), but children might go back and forth between the two systems. There is a need for schools and learning centers to meet regularly to establish a seamless education system to improve choices for migrant children. 28 MIGRANT CHILDREN s EDUCATION 29

17 เราควรทำอย างไร What should we do? สร างช องทางให องค การบร หารส วน ตำบล (อบต.) ได ม บทบาทในการ สน บสน นและบร หารจ ดการศ นย การ เร ยนร ในป จจ บ นองค กรพ ฒนาเอกชน เป นผ บร หารจ ดการศ นย การเร ยนร ซ ง ม กจะได ร บการสน บสน นท นมาจาก หน วยงานภายนอก อย างไรก ตาม อบต. ท ม แรงงานข ามชาต อาศ ยอย ในพ นท จำนวนมากควรจะม ส วนในการสน บสน น การบร การทางการศ กษาน ด วย เพ อให เก ดความย งย นในการให บร การของศ นย การเร ยนร เหล าน ในช มชน ได ร บประโยชน จากการทำงานของแรงงาน ข ามชาต ด งน นทางจ งหว ดจ งควรเป น ส อกลางในการเป ดให โรงงานอ ตสาห กรรมเหล าน ได ม โอกาสในการสน บสน น ท นท จำเป นแก โรงเร ยน (Nithiwongrit, 2013; Arphattananon, 2012; LPN, 2011). Facilitate TAOs to support/ manage learning centers. Currently, learning centers are organized by NGOs through external funding. In order to make these learning centers sustainable, TAOs where a large number of migrants reside, can undertake it as part of their services to the community. Review education content. Reviewing the content of textbooks and courses to make it more acceptable to non-thai students, especially the way history is being taught. Facilitate funding to schools from public and private sectors. Since there are a number of factories in Samut Sakhon that benefit from the presence of migrant workers, Samut Sakhon province can link funding needs of schools with interested factories. (Nithiwongrit, 2013; Arphattananon, 2012; LPN, 2011). ศ กษาทบทวนเน อหาสาระของบท เร ยน ทบทวนเน อหาสาระของหน งส อ แบบเร ยนและหล กส ตรให เป นท ยอมร บ ในกล มน กเร ยนส ญชาต อ นๆ โดยเฉพาะ ในประเด นเน อหาทางประว ต ศาสตร ท อาจก อให เก ดความข ดแย งระหว าง เช อชาต และว ฒนธรรมได เป ดโอกาสให หน วยงานภาคร ฐและ เอกชนได ม ส วนสน บสน นท นแก โรงเร ยน เน องจากม โรงงานอ ตสาหกรรม ในจ งหว ดสม ทรสาครจำนวนมากต าง 30 MIGRANT CHILDREN s EDUCATION 31

18 บรรณาน กรม Bibliogr aphy Arphattananon, Thithimadee Education that Leads to Nowhere: Thailand s Education Policy for Children of Migrants. International Journal of Multicultural Education, Vol 14(1): Jaihaw. Taweesit Evaluation of Education Management for Migrant Children in Thailand. A research report, which was supported by the National Research Council, 2011 financial year (in Thai). Komchadluek Newspaper Push Samut Sakhon Cross Border Migrant Living Model. Region-Urban Community Column (August 18, 2014) (in Thai). Labour Rights Promotion Network Foundation (LPN) Situations of Cross-Border Migrant Children in Samut Sakhon (in Thai). Srakaew, Sompong. 2014b. Education of Cross Border Migrant Children - Change Crisis into Opportunity, Release the Lock Child Labour in Thailand t.html (in Thai). Thai Frozen Foods Association Situations of Thai Shrimp in 2012 and Trend in (in Thai). Wantanasombat, Akanut School Makes up Number of Students for Supporting, Police Squeezed Parents of Migrant Children. The Centre for Investigative Journalism (November 18, 2013). (in Thai). Nithiwongrit, Pramote A workshop on Samut Sakhon Province Push for Child Care Center in Industries In Order to Facilitate Children of Migrant Workers. The Newrottip restaurant s meeting room (on February 15, 2013) (in Thai). Panitchakul, Intrarachai Fighting Cross- Border Child Labour. Thai Post Newspaper (July 1, 2014) (in Thai). Srakaew, Sompong Good Practice in Migrant Children Protection, Education Management, Child Labour Protection and Human Trafficking in Thailand: A case study of Samut Sakhon. Srakaew/2013/09/11/entry-2#.Ui_0t0BqkRY. facebook (September 10, 2013) (in Thai). Srakaew, Sompong. 2014a. Opportunity for Mon Children: Equity in Education. From Khaosod N ew spap er ( A pril 2, 2014 ). ht tp : / / w w w.khaosod. co.th/view_news.php?newsid=turobwizsxlp VEF5TURRMU53PT0= (in Thai). 32 MIGRANT CHILDREN s EDUCATION 33

19